“Een merkwaardig man met een zeer grote wilskracht, vitaliteit en een bescheiden karakter.”
Zo typeerde burgemeester Van Splunder Harm Gort, eigenaar van sigarenmagazijn De Poort aan de Stationsstraat in Hardenberg.
Van Splunder sprak die woorden op 6 augustus 1983 in café Hendriks (nu Den Herdenbergher) tijdens een receptie die Harm Gort door vrienden was aangeboden, omdat hij 50 jaar winkelier was. Was geweest eigenlijk, want het jubileum betekende meteen zijn afscheid. In aansluiting op zijn toespraak speldde Van Splunder de jubilaris een zilveren medaille op de revers, omdat hij was onderscheiden met de eremedaille verbonden aan de Orde van Oranje-Nassau.
“De meest bestolen Hardenberger”, had Van Splunder tijdens de receptie ook nog kunnen zeggen, maar dat paste niet zo bij de feeststemming. Volgens enkele oudere Hardenbergers zijn die woorden wel juist. Als iemand even geen geld had om z’n rookwaar af te rekenen werd het bedrag opgeschreven. Later kwam Harm er wel op terug, maar als de klant dan zei dat hij al lang betaald had werd dat zonder meer aangenomen. Ten onrechte, in nogal wat gevallen.
Handicap
Door zijn lichamelijke handicap was hij aan een rolstoel gekluisterd en daardoor lagen de banen voor Harm Gort niet voor het oprapen. Hij was dan ook maar wat blij dat hij op 29 juli 1933 in een schuurtje naast de fietsenwinkel van zijn zwager Jan van Goor een sigarenzaakje kon beginnen. Een houten winkeltje, getiteld De Poort. Leek de winkel op een poort? Meende men (ten onrechte overigens) dat op die plek vroeger een stadspoort had gestaan? Was het voor Harm Gort de poort naar een vrij normaal leven? Hoe dan ook, duizenden Hardenbergers kenden de naam en de eigenaar. Want je kwam bij Harm niet alleen voor sigaretten, sigaren of pijptabak maar ook voor nieuws. Hij was het wandelend (of beter: rijdend) nieuwsblad van Hardenberg. Ook over voetbal werd met grote regelmaat in zijn winkel gekletst. Voetbal was zijn passie, net als zingen. Zo’n 15 jaar is hij bestuurslid geweest van voetbalvereniging HHC en bijna 25 jaar bestuurslid van zangvereniging Stem des Volks. Verder was hij betrokken bij de organisatie van de Hardenberger Avondvierdaagse en de buurtvereniging Sportlaan.
Erg lang heeft Harm niet van zijn pensionering kunnen genieten, want hij overleed in mei 1984. Zijn graf is te vinden op de begraafplaats aan de Bruchterweg. Daarvoor heb je wel de hulp van de tuinman nodig, die in een schuurtje een lijst heeft waarop staat waar de graven van de overledenen zich precies bevinden. Zoeken naar een grafsteen heeft geen zin, want die is er niet. De Poort was voor Harm Gort een goede werkplek met veel sociale contacten, maar blijkbaar geen vetpot.
Bij de start van Harm’s leven als sigarenboer stond in juli 1933 het volgende te lezen in het weekblad De Vechtstreek:
“We beginnen steeds meer grootsteedse allures aan te nemen. Een kiosk bezaten we tot dusver echter nog niet, maar deze zijn we nu ook rijk geworden. In de nabijheid van de plaats, waar vroeger een echte poort den oostelijken toegang tot onze stad vormde, is nu, naast de rijwielzaak van de heer Van Goor een kiosk verrezen, die in haar naam ‘De Poort’ de herinnering aan oude tijden wil bewaren. In die oude tijden rookte men nog niet. Amerika was nog niet ontdekt en ‘Tabago’s geur’ge plant’, zoals de dichter Graadt Jonckers zong, was hier nog onbekend. Nu is dat veranderd. Tabak, sigaren en sigaretten zijn voor ons rooklievend volk onmisbare genotmiddelen geworden. Harm Gort houdt daar rekening mee: in zijn kiosk zal men te kust en te keur kunnen gaan. We houden ons overtuigd van de genegenheid van het publiek te zijnen opzichte en dat deze genegenheid zich zal openbaren in veler gang naar zijn kiosk om daar te kopen al de genoemde in rook opgaande genotmiddelen. Gaarne wensen we hem succes! Moge onze opwekking tot dat succes bijdragen!”
