De inwoners van Kloosterhaar hadden al een paar zomers last van muggen, maar in 1987 waren ze het zat. Er werd een protestcomité opgericht met maar één doel: de mug moet plat. Die mug was de veensteekmug. Niet één, maar hele zwermen.
Vanaf mei gingen de jonge muggen op zoek naar bloed. Dat hadden ze nodig om op krachten te komen voor het leggen van eieren. En het dichtstbijzijnde bloed was dat van Kloosterhaarders.
De protestactie trok de aandacht van kranten. Kranten uit de regio, maar later ook landelijke dagbladen. Het NOS-Journaal kwam op bezoek, tv-programma’s stuurden verslaggevers naar het dorp en er werden zelfs vragen in de Tweede Kamer gesteld over de muggenplaag. De actie zorgde voor zoveel aandacht dat brieven met het opschrift Miss Mug probleemloos bij actievoerder Leny van Braam terecht kwamen.
Engbertsdijksvenen
De muggen kwamen uit het hoogveengebied Engbertsdijksvenen. De eigenaar van dat gebied, Staatsbosbeheer (SBB), wilde het gebied weer tot leven brengen. Er moest nieuw veen ontstaan. Om dat voor elkaar te krijgen moesten delen van het gebied nat worden gemaakt. Muggen waren daar gek op.
Bijna 80% van de inwoners van Kloosterhaar had last van de muggen. SBB moest er iets aan doen. Er werd een miljoen gulden uitgetrokken voor maatregelen om de mug te bestrijden. Een terrein waar veel muggenlarven werden gevonden werd uitgebaggerd, een kanaaltje werd omgeleid, dammen werden aangelegd en sloten dichtgemaakt.
Het leek te helpen, want elk jaar waren er minder klachten. Tot na een paar jaar de plaag weer terugkeerde. Dat was voor SBB het sein om een maatregel te nemen om het probleem voor altijd op te lossen: droogleggen van een deel van de Engbertsdijksvenen.
Mooi, vond het actiecomité, maar dat was een oplossing voor de lange termijn. Om direct iets te doen tegen de muggenplaag zou SBB het bestrijdingsmiddel BIT moeten inzetten, een biologisch afbreekbare stof die muggenlarven doodt. Zo ver is het niet gekomen, want SBB wilde wachten op onderzoek naar het gebruik van het middel en op toestemming van het Ministerie van Landbouw. De ambtelijke molens maalden langzaam en voordat BTI gebruikt kon worden was de zomer alweer voorbij.
Bedreigingen
Overigens was niet iedereen blij met het droogleggen van een deel van het hoogveengebied. Een nieuw actiegroep vond de maatregel van SBB te rigoureus, het unieke karakter van het gebied zou te veel worden aangetast. Enkele Kloosterhaarders vonden het nodig de voorzitter van die nieuwe groep te bedreigen. Volgens eigen zeggen niet vanuit het comité De mug moet plat, want dat distantieerde zich van de bedreigingen.
Meer dan tien jaar na de protestacties werd in de Volkskrant nog eens weer aandacht besteed aan de muggenplaag. De journalist schreef:
“Met vallen en opstaan is bij Kloosterhaar een methode gevonden om milieu en wooncomfort te verzoenen. De waterspiegel wordt nu continu gevarieerd. Een keer per week staat het gebied droog, en dat overleeft de muggenlarve niet.”